İnsan / Personel Taşıma Asansörleri – Teknik Özellikler

İnsan taşıma asansörleri, binaların iç ulaşımını sağlayan en önemli unsurlar olup, güvenlik, hız, kapasite ve enerji verimliliği gibi bir dizi teknik özellik sunar. Bu asansörler, kullanım amacına, bina türüne ve yoğunluğuna bağlı olarak farklı teknik özelliklerle özelleştirilebilir.

İnsan taşıma asansörlerinin temel teknik özellikleri:

1. Taşıma Kapasitesi

İnsan taşıma asansörlerinin taşıma kapasitesi, bir seferde taşıyabileceği maksimum yolcu sayısına göre belirlenir. Kapasite, genellikle kişi başına 75 kg kabul edilerek hesaplanır.

• Küçük Kapasiteler: 6-8 kişi (450-600 kg)
• Orta Kapasiteler: 10-13 kişi (750-1000 kg)
• Büyük Kapasiteler: 15-20 kişi (1200-1500 kg)
• Ağır Kapasiteler: 25-40 kişi (2000-3200 kg)

Büyük binalar veya yoğun kullanım alanlarında, daha yüksek kapasiteye sahip asansörler tercih edilir. Yüksek kapasiteli asansörler, çok sayıda yolcuyu hızlı bir şekilde taşıyabilme avantajı sağlar.

2. Hız

Asansörün hızı, binanın yüksekliği ve yolcu trafiğine göre değişir.

• Düşük Katlı Binalar: 1.0 – 1.6 m/s hızda çalışabilen asansörler, 1-10 kat arasındaki binalar için uygundur.
• Orta Katlı Binalar: 1.6 – 2.5 m/s hızında asansörler, 10-20 kat arasında yoğun kullanım gerektiren yerlerde idealdir.
• Yüksek Katlı Binalar: 3.0 – 7.0 m/s hızda çalışan asansörler, 20 kat ve üzeri binalarda verimli bir şekilde yolcu taşıyabilir.

Yüksek hızda çalışan asansörler, daha kısa sürede daha fazla yolcu taşıma kapasitesine sahiptir.

3. Sürüş Sistemi ve Motor Gücü

İnsan taşıma asansörleri, farklı sürüş sistemlerine sahip olabilir:

• Makara-Sistem (Geared): Daha düşük hızlar ve daha küçük binalar için uygun olan bu sistem, daha az enerji harcar ve daha ekonomik bir çözüm sunar.
• Direkt Sürüş (Gearless): Yüksek hızlı ve verimli asansörler için kullanılır, özellikle yüksek katlı binalarda tercih edilir. Bu sistem, motorun doğrudan tahrik ettiği asansör halatları ile çalışır.
• Hidrolik Asansörler: 2-3 katlı binalarda, düşük hızda çalışan ve daha az enerji harcayan bir seçenektir. Yüksek katlı binalarda genellikle tercih edilmez.

Motor gücü, taşıma kapasitesine göre değişiklik gösterir. Ortalama motor gücü, 5.5 kW ile 55 kW arasında değişebilir. Daha yüksek kapasiteye sahip asansörlerde, daha güçlü motorlar kullanılır.

4. Kabin Boyutları ve İç Tasarım

Kabin içi boyutlar, asansörün kapasitesine göre değişir. Örnek olarak:

• Küçük Kapasiteli Kabinler: Yaklaşık 1.2 m x 1.0 m (4-6 kişi kapasite)
• Orta Kapasiteli Kabinler: Yaklaşık 1.4 m x 1.1 m (10-13 kişi kapasite)
• Büyük Kapasiteli Kabinler: 2.0 m x 1.5 m ve daha geniş (15-20 kişi kapasite)

Kabin tasarımı, kullanıcı konforu için önemlidir. İç mekanlar, dayanıklı malzemelerle kaplanabilir (paslanmaz çelik, alüminyum, cam) ve LED aydınlatma, sesli uyarılar gibi özellikler de eklenebilir. Ayrıca, kabin içinde engelli erişimi için uygun boyutlar, geniş kapı açıklıkları ve düşük yer seviyeleri sağlanabilir.

5. Kapı Sistemi ve Açılma Yönü

Asansör kapıları, otomatik olarak açılır ve kapanır. Çift kanatlı, tek kanatlı veya teleskopik kapılar gibi farklı sistemler bulunur.

• Otomatik Kapılar: Günümüzde yaygın olarak kullanılan, hızla açılıp kapanabilen ve çeşitli güvenlik özellikleri barındıran kapı sistemleridir.
• Kapı Açılma Yönü: Çift kanatlı kapılar, genellikle geniş kabinler için tercih edilirken, tek kanatlı kapılar daha küçük kabinler için uygundur.

Kapıların açılma hızı ve güvenlik özellikleri, binanın kullanım yoğunluğuna göre optimize edilebilir.

6. Güvenlik Özellikleri

İnsan taşıma asansörlerinde güvenlik her zaman önceliklidir.

• Aşırı Yük Koruma Sistemi: Kapasiteyi aşan yükleme durumunda asansör otomatik olarak durur.
• Kapı Güvenlik Sensörleri: Asansör kapıları, herhangi bir engel algıladığında açılmayı durdurur ve yolcuların güvenliğini sağlar.
• Yangın Güvenliği: Yangın durumunda asansör, en yakın kata inerek durur ve kapılar kapanır. Ayrıca, bazı asansörler yangın direnci için özel olarak tasarlanabilir.
• Emniyet Frensiz Sistem: Asansör, motor arızası durumunda bile güvenli bir şekilde durabilir.
• Acil Durum Aydınlatması ve İletişim Sistemi: Acil durumda, asansördeki aydınlatmalar devreye girer ve kullanıcıların acil durum iletişim kurmalarını sağlayacak sistemler (örneğin, acil butonları ve telefonlar) bulunur.

7. Enerji Verimliliği ve Çevre Dostu Özellikler

Modern insan taşıma asansörleri, enerji verimliliği göz önünde bulundurularak tasarlanır:

• Regeneratif Sürücüler: Asansör hareket ederken oluşan enerjiyi geri kazanarak binanın elektrik sistemine iletir, böylece enerji tasarrufu sağlanır.
• LED Aydınlatma: Enerji tüketimini azaltan aydınlatma sistemleri, asansör kabinlerinde yaygın olarak kullanılır.
• Düşük Enerji Tüketimi: Modern asansörler, optimize edilmiş motorlar ve sürücü sistemleri sayesinde enerji tüketimini minimize eder.

8. İzleme ve Bakım Sistemleri

Akıllı asansör teknolojileri, asansörlerin performansını izler ve olası arızaları önceden tespit edebilir. Bu, uzaktan izleme sistemleri sayesinde asansörün bakımı düzenli olarak yapılabilir. Ayrıca, bakım ihtiyaçları belirli periyotlarla raporlanarak kesintisiz hizmet sağlanabilir.